SARS-Cov-2-zaraze se mogu naći u svim starosnim grupama, ali uglavnom stariji (ili prethodno bolesni) pacijenti razvijaju teške simptome. No postoje naznake da se i nakon lakog toka bolesti još sedmicama i mjesecima mogu javiti simptomi. Kod jednog uzorka istraživači su kod gotovo polovine pacijenata naišli na takva stanja iscrpljenosti.
Ustrajala stanja iscrpljenosti su poznata nakon raznih zaraznih oboljenja. Pri tome nije riječ o maloj „krizi forme“, nego o jakom umoru, slabosti mišića i problemima sa koncentracijom, koji pacijente mogu da opterete još dugo nakon zaraze. Medicinari govore o „postviralnom umoru“. Neki pogođeni su mjesecima nesposobni za rad ili ne uspijevaju da savladaju svakodnevnicu.
Kontinuiran napor nakon SARS-Cov-2-zaraze
Naučnici su sada ispitali 128 oporavljenih Covid-19 pacijenata o njihovom stanju i to 10 sedmica nakon kraja karantina, odnosno njihovog otpuštanja iz bolnice. Otprilike polovina ispitanika su bili liječeni u bolnici, druga polovina je zarazu liječila kod kuće. Više od polovine učesnika je izvještavalo o trajnoj iscrpljenosti – i to potpuno nezavisno od težine njihovog toka zaraze. Gotovo trećina onih koji su ranije bili zaposleni nije se vratila na posao 10 sedmica nakon infekcije.
Nepotpuna slika
Ipak: U imunološkom sistemu pacijenata istraživači nisu mogli da pronađu mjerljive tragove. Oni to vide kao ohrabrujući signal da će se imunološki sistem na kraju potpuno oporaviti. Jer nakon nekih virusnih oboljenja, stanja umora mogu da postanu hronična i da godinama utiču na kvalitet života pacijenta. U takvim slučajevima su najčešće izmjenjeni i određeni imunološki parametri. Medicinari govore o sindromu hroničnog umora, koji se javlja sa drugim simptomima i još nije dovoljno istražen. Da li su takvi tokovi nakon oboljenja od Covid-19 vjerovatniji nego nakon drugih viralnih infekcija, to se iz dosadašnjih posmatranja još ne može izvesti.
Važno je štititi i zdrave
Michael Head sa Univerziteta u Sauthempton-u, koji nije učestvovao u citiranoj istrazi, je komentarisao rezultate: „Sve više vidimo dokaze za „dugi kovid“ – i umor je jedan od najčešćih javljenih sporednih efekata. Taj omjer kasnih posljedica je razlog zašto je bitno da se spriječi i zaraza mlađih ljudi, koji neće odmah teško da obole.“
